17. Cilt

RADYUM REGÜLATÖR RADYUM TEDÂVİSİ REHABİLİTASYON RAFFAELLO, Santi REHİN RÂFIZÎLİK REÎSÜLKÜTTAP RAFİNERİ (Bkz. Petrol) REJİM RÂGIB GÜMÜŞPALA REJİSÖR RÂGIB PAŞA (Bkz. Koca Râgıb Mehmed Paşa) REKLÂM […]

Alm. Radium, Fr. Radium, İng. Radium. Radyoaktif bir element. Ra sembolüyle gösterilir. Radyum, 1898 yılında Curieler tarafından pechblend (U3O8) adı verilen uranyum minerali üzerinde yapılan […]

Alm. Radiumtherapie (f), Fr. Radiumtherapie, İng. Radium therapy. Radyum elementinin radyoaktif özelliklerinden tıpta tedâvi gâyesiyle faydalanılması. Radyum, özellikle bâzı urların tedâvisinde ve nâdiren gelişim süresinde […]

İtalyan ressamı. İtalya’nın Urbino şehrinde 1483 senesinde dünyâya gelmiş ve 6 Nisan 1520 senesinde Roma’da ölmüştür. Kısa ömrü Urbino, Florentina ve Roma olmak üzere üç […]

Abdullah ibni Sebe adında Yemenli bir kişi tarafından kurulan, Şia fırkasının yirmi kolundan biri. Râfızî veya Râfızîa, lügatta “terk eden, ayrılan, bırakan kimse” demektir. Râfızîler, […]

Meşhur tefsir ve nahiv (dilbilgisi) âlimi. İsmi; Hüseyin bin Muhammed bin Mufaddal er-Râgıb el-İsfehânî’dir. Râgıb-ı İsfehânî diye meşhûr olmuştur. Doğum târihi kesin olarak bilinmemektedir. Aslen […]

Alm. Kleiner Leseständer (m), Fr. Espece de pupitre (m) bas, İng. Low reading desk. Üzerinde kitap okumaya yarar, küçük, alçak masa. Rahleler ya açılıp kapanabilen […]

Alm. Ziffer (f), 2. Zahl (f), 3. Menge (f); Fr. 1. Chiffre (m), 2. Nombre (m), 3. Quantité (f); İng. 1. Numeral, 2. Number, 3. […]

Son devrin din adamlarından. 1892 yılında Adana’da doğdu. Ramazanoğulları olarak bilinen âiledendir. Babası Müctebâ Bey, annesi Ümmügülsüm Hanımdır. İlk, orta, lise tahsilini Adana’da tamamladı. Yüksek […]

Adana bölgesinde 1352 yılından 1608 yılına kadar hüküm süren bir Türk beyliği. Oğuzların Yüregir boyuna mensup olan Ramazan Beyin kurduğu beylik; 1383 yılına kadar Elbistan’ı, […]

Büyük hadis âlimlerinden. Adı Hasan bin Abdurrahmân’dır. Doğum târihi kesin olarak bilinmemektedir. İlk defâ 902 (H.290) yılında İran’da hadis dinledi. Babası Abdurrahmân bin Hallâd’dır. 970 […]

Alm. Ramie (f), Fr. Ramie (f), İng. China-grass, ramie. Familyası: Isırganotugiller (Urticaceae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Tabiî olarak yetişmez. Vatanı Çin olan, fakat bütün tropikal bölgelerde […]

Eski Mısır firavunlarından on birinin adı. Ramseslerin hepsi de mîlâttan önce yaşayıp, on dokuzuncu ve yirminci Mısır hânedanlarına mensupturlar. Meşhur olanlarından I. Ramses (takriben M.Ö. […]

Alm. Raps (m), Fr. Colza (m), İng. Rape, Colza. Familyası: Turpgiller (Cruciferae), Türkiye’de yetiştiği yerler: Trakya’da kültürü yapılır. 60-100 cm boylarında, otsu, taban yaprakları parçalı […]

Alm. Sternwarte (f), Observatorium (n), Fr. Observatoire (m), İng. Observatory. Uzayda bulunan cisimleri incelemeye elverişli teleskop ve diğer yardımcı âletlerle donatılmış kubbesi açık özel binâ. […]

Alm. Rachitis (f), Fr. Rachitisme (m), İng. Rachitis, rickets. Güneş ışınlarından yeterince istifâde etmeyen, düzensiz ve kötü beslenen, kötü sağlık şartlarında yaşayan çocuklarda görülen bir […]

Kuzey kutbuna ilk ulaşan Danimarkalı kâşif ve etnolog. 7 Haziran 1879 senesinde Grönland’ın Jakobshavn şehrinde doğmuş, 21 Aralık 1933 senesinde Danimarka’nın Gentofte şehrinde ölmüştür. Rasmussen […]

Rus politikacısı ve dînî mâceracı bir şahsiyet. 1873 senesinde Sibirya’nın küçük bir kasabasında dünyâya geldi. Genç yaşlarda kendisinde bâzı haller olduğunu fark edince, entrika çevirmek […]

Alm. 1. Getreidebrand (m), 2. Augenbraüenschminke (f), Fr. 1. Maladie (f), de céré, 2. Cosmétique (m), pour sourcils, İng. 1. Smut ball, 2. Evebrows cosmetic. […]

Kıbrıslı Türk siyâset adamı. Kıbrıs’ın Baf şehrinde 1924’te doğdu. İlk ve orta öğrenimini Kıbrıs ve Türkiye’de yaptı. Hukuk tahsili için Londra’ya gitti ve Lincoln’s Inn’de […]

Türk asker ve siyâset adamı. Asıl adı Hüseyin Rauf, soyadı Orbay olup, Rauf Orbay diye meşhur olmuştur. 1881’de İstanbul’da doğdu. Trablusgarb vâliliği ve Hey’et-i âyân […]

Alm. Rhabarber (m), Fr. Rhubarbe (m), İng. Rhubarb. Familyası: Kuzukulağıgiller (Polygonaceae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Süs bitkisi olarak bir türü yetiştirilir. Bir iki metre boylarında büyük […]

Alm. Raynaudsche Krankheit (f), Fr. Maladie (f), de Raynaud, İng. Raynaud’s dissease. Bölgesel (lokal) kılcal damarların büzülmesi (spazm)ne bağlı olarak özellikle parmaklarda, bâzan da burun, […]

Meşhur tabip ve kimyâger. İsmi, Muhammed bin Zekeriyyâ olup, künyesi Ebû Bekr’dir. Râzî mahlasıyla meşhurdur. 866 (H.252) senesinde Rey’de doğdu. Küçük yaşta ilme merak sardı; […]

Dehli sultanı. Babası Şemseddîn İltutmuş, annesi Terken Hâtundur. Sultan Şemseddîn İltutmuş tarafından, 1232 yılında Dehli tahtına veliaht tâyin edildi ve devlet adamları da bîat etti. […]

Tanzimat dönemi şâir ve yazarı. 1847’de İstanbul’da doğdu. İlk tahsilini ve Arapça, Farsça öğrenimini Takvimhâne Nâzırı olan babası Recâi Efendiden yaptı. Bâyezîd Rüştiyesini bitirdi, Harbiye […]

Kamerî ayların yedincisi. İslâm dîninde mübârek üç aylardan birincisi. Müslümanlar arasında mübârek üç aylar olarak bilinen Receb, Şâban ve Ramazan ayları, İslâm dîninin kıymet verdiği […]

Alm. Konfitüre, Marmelade (f), Fr. Confiture (f), İng. Jam. Çeşitli meyvelerin su ve şeker karıştırılıp ateşte kaynatılması ile meydana gelen bir çeşit tatlı yiyecek. Reçelin […]

Cumhûriyet devri ilim adamlarından. 29 Ocak 1927’de İstanbul’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini İstanbul’da tamamladı. Yüksek tahsilini ise İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinde gördü. Mezun olduktan […]

RÜTBE Alm. (Rang-) Stufe, Stellung (f). (Dienst-), Grad (m), Fr. Degre. grade, rang (m), İng. Degree, grade, rank. Sıra, derece, mertebe; devlet memurlarıyla halktan bâzılarına […]

İslâm âlimlerinden ve büyük velîlerdendir. Asıl adı Müslihüddîn Şeyh Sâdî’dir. 1193 (H.589)te Şirâz’da doğdu. 1292 (H. 691) de orada vefât etti. Abdülkâdir Geylânî hazretlerinin halîfesinin […]

Alm. Wählen (n), Wahl (f), Fr. Election (f), İng. Election, polls. Kendilerine memuriyet, temsil yetkisi veya bir vekâlet verilecek, kânunî şartlara uygun kişilerin, bir kısım […]

Selef-i sâlihîn denilen ilk devir Müslümanlarının (Eshâb-ı kirâm, Tâbiîn, Tebe-i tâbiînin) yolunda olduklarını iddiâ etdikleri hâlde, onların yolundan ayrılmış olan bozuk kimseler. Selef-i sâlihîn, Ehl-i […]

Alm. Freihandelszone, Freihandelsgebiet, Fr. Zone libre, İng. Free zone, Free TradeZone. İhrâcat için yatırım ve üretimi arttırmak, yabancı sermâye ve teknoloji girişini hızlandırmak, ekonominin girdi […]

Alm. Klang, Laut, Ton, Schall (m), Fr. Son (m), İng. Sound. Esnek bir ortamda mekanik titreşimler hâlinde yayılan boyuna dalgalar. Esnek madde ortamı katı, sıvı […]