Görsel Yok

19. Cilt Fihristi

9 Ocak 2020 admin 0

TEFLON TERÂZİ TEFSİR TERBİYE (Bkz. Eğitim, Çocuk Terbiyesi) TEHECCÜD NAMAZI TERBİYUM TEKÂLÎF-İ ÖRFİYYE TERCİ-İ BEND TEKEOĞULLARI BEYLİĞİ TERE (Lepidium sativum) TEKERLEK TEREKE TEKERLEME TEREMENTİ (Terebinthina) […]

Görsel Yok

Emir Timur (Timur Han)

21 Ocak 2021 admin 0

Türk-İslâm dünyâsının büyük hükümdarlarından. Târihin en büyük cihangirlerinden biridir. Babası Moğol Barlas Aşireti reislerinden Emir Turgaya, annesi Tigin Hatundur. 1336 senesinde Mâverâünnehr’de Semerkand’la Belh arasında […]

Görsel Yok

Teflon

26 Mart 2022 admin 0

Alm. Teflon, Fr. Teflon, İng. Teflon. Isıya, kimyevî maddelere, neme, elektrik atlamasına, sürtünmeye dayanıklı bir polimerin ticârî adı. Teflonun monomerinin kimyevî ismi tetrafluoroetilen (TFE) olup, […]

Görsel Yok

Tefsir

18 Ocak 2021 admin 0

Dînî ilimlerden biri. Tefsir lügatte, “örtülü ve kapalı olan şeyi ortaya çıkarmak, açmak, beyân etmek” demektir. Istılahta tefsir; beşer kudreti dâhilinde, Kur’ân-ı kerîm âyetlerindeki Allahü […]

Görsel Yok

Teheccüd Namazı

18 Ocak 2021 admin 0

Uykuyu terk ederek kılınan gece namazı. Nâfile bir namaz olan teheccüd gecenin üçte ikisi geçtikten sonra imsak vaktinden önce kılınır. İki ile on iki rekat […]

Görsel Yok

Tekâlîf-i Örfiye

18 Ocak 2021 admin 0

devletin dâimî ve fevkalâde giderleri için hükümdârın irâdesiyle toplanan vergiler. Örfî vergilerden maksat, şer’î olmayan vergiler demek değildir. Çünkü şer’î ölçülere aykırı olmayan vergiler de […]

Görsel Yok

Tekeoğulları Beyliği

26 Mart 2022 admin 0

1321-1423 yılları arasında merkezi Antalya olan Teke-elinde, Hamidoğulları beyliğinin bir kolu olarak hüküm süren bir Türkmen hânedanı. Hamidoğlu Dündar Beyin Antalya’yı fethettikten sonra idâresini Yunus […]

Görsel Yok

Tekerlek

18 Ocak 2021 admin 0

Alm. Rad (n), Scheibe (f), Fr. Raue (f), disque (m), İng. Wheel, round disk. Bir eksen etrâfında dönen bir disk veya dâirevî bir çatı vâsıtasıyla […]

Görsel Yok

Tekerleme

18 Ocak 2021 admin 0

Alm. Wortsbpiel (n), Kalauer (m), Fr. Calembour (m); repartie, réplique (f), İng.Jingle; pun. Söz, kelime ve ses benzerliğinden faydalanılarak söylenen, kısa, hoş cümlecikler. Bâzı yörelerde […]

Görsel Yok

Tekfur

18 Ocak 2021 admin 0

Alm. Byzantinischer Prinz (m), Fr. Pirince (m), byzantin. İng. Christian princelet. Bizanslıların müstakil vâlilerine ve Anadolu’nun bâzı Hıristiyan beylerine verilen ünvan. Bizans İmparatorluğunda merkez dışındaki […]

Görsel Yok

Tekir Balığı (Mullus surmuletus)

18 Ocak 2021 admin 0

Alm. Schwarzgrau (Katze), Streifenbarbe (f), Fr. Tigre, Rouget, İng. Redmullet, Tabby, Striped goatfish. Familyası: Barbunyagiller (Mullidae). Yaşadığı yerler: Atlantik Okyanusu, Akdeniz ve Karadeniz’de. Özellikleri: Kırmızımtrak […]

Görsel Yok

Tekirdağ

18 Ocak 2021 admin 0

Yüzölçümü  : 6218 km2 Nüfûsu         : 468.842 İlçeleri         : Merkez, Çerkezköy, Çorlu, Hayrabolu, Malkara, Marmara Ereğlisi, Muratlı, Saray, Şarköy. Marmara bölgesinin Ergene kısmında kalan bir […]

Görsel Yok

Tekke

18 Ocak 2021 admin 0

İslâm ahlâkının, tasavvuf ilminin öğretildiği ve tatbik edildiği yer. Dînî eğitim ve öğretimin yapıldığı müesseselerden biri. Tekke, Farçsa bir kelime olan “tekye”den dilimize “tekke” olarak […]

Görsel Yok

Teknesyum

26 Mart 2022 admin 0

Alm. Ecnetium (m), Fr. Technétium (m), İng. Technetium. Periyodik tablonun VII B grubunda bulunan bir element. Tabiatta bulunmaz. İlk defâ 1937 yılında Perrier ve Serge […]

Görsel Yok

Teknokrasi

26 Mart 2022 admin 0

Alm. Technokratie (f), Fr. Technocratie (f), İng. Technocracy. ABD’de 1930’lu yıllarda ileri sürülen ve ekonominin yönetiminde bankaların, tâcirlerin ve sanâyicilerin başarısız olduklarını ileri süren görüş. […]

Görsel Yok

Tekparmaklılar

26 Mart 2022 admin 0

Alm. Unpaarhufer, Perissodactyla (pl.), Fr. Périssodactyles (pl.), İng. Perissodactyla. Omurgalı hayvanların memeliler (Mammalia) sınıfının, etenliler (Placentalia) bölümünün, toynaklılar (Ungulata) üst takımına giren bir takımı. Tektırnaklılar […]

Görsel Yok

Teksir

26 Mart 2022 admin 0

Alm. Vervielfältigung (f), Fr. Multiplication; reproduction; polycopie (f), İng. Multiplication reproduction. Bir belgeyi çoğaltma işlemi. Teksir için belgenin orijinali veya orijinal yardımıyla elde edilen bir […]

Görsel Yok

Tektit

26 Mart 2022 admin 0

Alm. Tectite, Fr. Tectite, İng. Tectite. Dünyânın belirli bölgelerinde rastlanan, küçük tabiî camsı cisimlerin ortak adı. Büyüklükleri milimikronla 10 cm arasında değişir. Büyük olanları silisçe […]

Görsel Yok

Tekvando (Taekwon-Do)

18 Ocak 2021 admin 0

Dünyânın en eski savunma sporlarından biri. Kendini savunma, savaşçı sanatı olarak bilinir. Çin Kung-fu’sundan ve Japon karatesinden farklı bir spordur. En eski olarak, KoreYarımadasının kuzey […]

Görsel Yok

Tel

18 Ocak 2021 admin 0

Alm. Draht (m), Fr. Fil (m), İng. Wire. İnce, uzun silindir biçimine getirilmiş metal çubuk. Tel umûmiyetle dâire kesitli olup, kolay bükülebilir özelliktedir. Bükülemeyecek kadar […]

Görsel Yok

Teleemprimör

26 Mart 2022 admin 0

Alm. Fernschreiber (m), Fr. Téléimprimeur (m), İng. Teleprinter. Basılı mesajlar almakta ve göndermekte kullanılan elektromekanik bir düzen. Kısaca telem veya teleprinter de denir. Telem tâbiri […]

Görsel Yok

Teleferik

18 Ocak 2021 admin 0

Alm. Drahtseilbahn, Seilschwebebahn (f), Fr. Télephérique (m), İng. Telpher. İki istasyon arasında kurulmuş havaî hat ve buna bağlı kabinlerle çalışan, yolcu veya yük taşımak için […]

Görsel Yok

Telefon

18 Ocak 2021 admin 0

Alm. Telephon (n), Fernsprecher (m), Fr. Téléphone (m), İng. Telephone. Birbirinden uzak yerlerde bulunan kişiler ve sistemler arasında bilgi alışverişini sağlayan elektrikli ses alıp verme […]

Görsel Yok

Teleks

26 Mart 2022 admin 0

Alm. Telex (m), Fr. Telex (m), İng. Telex. Teledaktilolarla birbirine bağlanan abonelere kendi aralarında telgraf muhâberesi yaptırılabilen bir servis. Avrupa’da 1930’ların başında görülmeye başlayan teleks, […]

Görsel Yok

Teleskop

18 Ocak 2021 admin 0

Alm. Teleskop, Fernrohr (n), Fr. Télescope (m), İng. Telescope. Uzaydan gelen her türlü radyasyonu alıp görüntüleyen astronomların kullandığı bir rasathâne cihazı. Uzaydaki cisimlerden yansıyarak veya […]

Televizyon

18 Şubat 2021 admin 0

Alm. Fernsehen (n), Fr. Télévision (f), İng. Television. Görüntünün ve görüntüyle alâkalı seslerin aynı anda elektromanyetik dalgalar hâlinde yayılması prensibine dayanan en mükemmel haberleşme sistemlerinden […]

Telgraf

18 Şubat 2021 admin 0

Alm. Telegraph (m), Fr. Télégraphe (m), İng. Telegraph. Çeşitli kodlar kullanılmak sûretiyle mesâfeler arasında elektrik sinyâlleriyle yazılı bilgi gönderilmesini sağlayan bir cihaz. Modern telgraf sistemlerine […]

Görsel Yok

Telhis

18 Ocak 2021 admin 0

Osmanlı Devletinde sadrâzamların bir konu hakkında pâdişâha bilgi vermek ve nasıl davranacağı husûsunda ondan emir almak için yazdığı kısa yazı. Arapça bir kelime olan telhis […]

Görsel Yok

Telkin

18 Ocak 2021 admin 0

Alm. Einprägen (n), Fr. Inculcation (f); suggestion (m), İng. Inculcation; suggestion. Şuur dışı bir vetire (süreç) aracılığıyla kişinin rûhî veya fizyolojik yönüyle ilgili bir fikrin […]

Görsel Yok

Telkîn (hatırlatma)

18 Ocak 2021 admin 0

Kabirde, cenâzenin defnedilmesinden bir müddet sonra, Allahü teâlâdan onun affı, bağışlanması için duâ ve niyazda bulunmak; kabirde sorulacak suallerin cevaplarını hatırlatmak. Telkîn, lügatta “bir şeyi […]

Görsel Yok

Tellâl

18 Ocak 2021 admin 0

Alm. Vermittler, Makler (m), Fr. Courtier, palcier, agent (m), İng. Broker, middleman, pimp. Satılacak malı ve bir haberi halka bağırarak duyuran kişi. Taraflardan hiçbirinin temsilcisi, […]

Görsel Yok

Tellür

18 Ocak 2021 admin 0

Alm. Tellur (n), Fr. Tellure (m), İng. Tellurium. Gümüş beyazlığında, yarı metal bir element. Te sembolüyle gösterilir. Bulunuşu ve elde edilişi: Tabiatta çok az bulunan […]

Görsel Yok

Telsiz

18 Ocak 2021 admin 0

Alm. Funkgerät (n), Fr. Télégraphie sans fil (T.S.F) (f), İng. Wireless. Nakil vâsıtası olarak tel yerine uzay ortamını kullanarak ses, söz, yazı ve resim şeklindeki […]

Görsel Yok

Tembel Hayvan

26 Mart 2022 admin 0

Alm. Faultier (n), Fr. Bradype (m), İng. Sloth. Familyası: Tembelhayvangiller (Bradypodidae). Yaşadığı yerler: Orta Amerika’dan Arjantin’e kadar olan bölgenin ormanlarında. Özellikleri: Ağaçlarda yaşayan, ayakları kancalı […]

Görsel Yok

Temîm-i Dârî “radıyallahü anh”

18 Ocak 2021 admin 0

Eshâb-ı kirâmın meşhûrlarından. İsmi Temîm bin Evs, künyesi Ebû Rukayye’dir. Doğum ve vefât târihi bilinmemektedir. Lahm kabîlesinin bir boyu olan Benü’d-dârâ mensup olduğu için Dârî […]

Görsel Yok

Temizlik

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Sauberkeit, Reinlichkeit (f), Fr. Propreté, pureté (f), İng. Cleanliness; pureness; purity. Pisliklerden arınmak. Kalpte bulunan kötü düşüncelerden kurtulmak ve kötü huyları terk etmek. Bedene […]

Görsel Yok

Temyiz

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. 1. Unterscheidung (-svermögen n) (f), 2. Revision Kassation (f), Fr. Discernement (m), Cassation (f), İng. 1. Discernment; Soundness of judgment, 2. Appeal, reversal. Ayırt […]

Görsel Yok

Tenâsüh

19 Ocak 2021 admin 0

Dünyâda, ölen kimsenin rûhunun başka bir bedene (insan veya hayvana) geçerek ona hayat verdiğine dâir asılsız inanış. Reenkarnasyon (Ruh göçü) adı da verilen tenâsüh inancı. […]

Görsel Yok

Teneke

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Weissblech (n), Fr. Fer-blanc (m), İng. Tin. Yumuşak çelikten îmâl edilmiş, üzeri kalay kaplı çok ince saç. Teneke soba borusu, zeytinyağı, konserve kutuları imâlinde […]

Görsel Yok

Tenis

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Tennis (-spiel) (n), Fr. Tennis (m), İng. Tennis. Dikdörtgen şeklindeki kort adı verilen bir sahada iki veya dört kişi tarafından oynanan bir oyun. Topa […]

Görsel Yok

Tentürdiyot

26 Mart 2022 admin 0

Alm. Jod (-tinktur f), (n), Fr. Teinture (f) d’iode, İng. Tincture (of iodine). Bakteri öldürücü olarak kullanılan iyodun alkoldeki çözeltisi. Yapılışı: 7 g iyot ve […]

Görsel Yok

Tenya

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Bandwürm (m), Fr. Ténia (m), İng. Tapeworm. Familyası: Tenyagiller (Taeniidae). Yaşadığı yerler: Erginleri insanın ve omurgalı hayvanların barsaklarında parazit olarak yaşar. Özellikleri: Vücutları, “skoleks” […]

Görsel Yok

Teodolit

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Theodolit (m), Fr. Théodolite, İng. Theodolite. Yatay ve çoğu defâ düşey açıları tespit etmek sûretiyle açık arâzide noktalar, hatlar, cisimler arasındaki mesâfe ve boyutlarla […]

Görsel Yok

Teoman

19 Ocak 2021 admin 0

Büyük Türk Hâkanlığının kurucusu. Doğum târihi belli değildir. Kendisine Tuman Yabgu da denir. Târihî araştırmalardan anlaşıldığına göre M.Ö. 220’de hâkan oldu. Zamânında Çin’de büyük kargaşalıklar […]

Görsel Yok

Tepedelenli Ali Paşa

19 Ocak 2021 admin 0

Osmanlı vâlilerinden. 1744 yılında Yanya’da doğdu. Dedeleri Arnavutluk’ta muhtelif vazifelerde tanınmış olup, babası Tepedelen mütesellimi Veli Paşadır. Küçük yaşta babası öldüğünden gençliği mücâdelelerle geçti. Kurd […]

Görsel Yok

Tepkime

17 Şubat 2020 admin 0

Alm. Reaktion, Fr. Réaction, İng. Reaction. Kimyâda iki veya daha çok maddenin başka madde veya maddelere dönüştüğü hâdise. Reaksiyon da denir. Kimyâsal tepkimede tepkimeye giren […]

Görsel Yok

Terâvih Namazı

19 Ocak 2021 admin 0

Ramazân-ı şerîfte, her gece yatsının farzından ve son sünnetinden sonra erkeklerin ve kadınların, Peygamberimizin sünneti olarak kıldıkları yirmi rekatlık namaz. Her dört rekatında bir terviha […]

Görsel Yok

Terazi

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Waage (f), Fr. Balance (f), İng. Balance. Bir cismin veya maddenin kütlesini ölçmeye yarayan âlet. En yaygın kullanılanı eşit kollu terâzidir. Terâziyle kütle ölçme […]

Görsel Yok

Terbiyum

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Terbium, Fr. Terbium, İng. Terbium. Tb sembolüyle gösterilen, nâdir toprak metallerinden bir element. Periyodik tabloda IIIB grubunda bulunur. Metalik terbiyum gümüş beyazı renktedir. Ancak […]

Görsel Yok

Tere

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Gartenkresse (f), Fr. Cresson (m), İng. Garden cress. Familyası: Turpgiller (Cruciferae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Anadolu. 20-50 cm boylarında, beyaz veya morumsu renkli çiçekler açan, […]

Görsel Yok

Tereke

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Hinterlassenschaft (f), Nachlass (m), Fr. Succession (f), Héritage (m), İng. Heritage, estate. Miras, yâni ölen bir kimsenin geriye bıraktığı mal ve mülke verilen isim. […]

Görsel Yok

Terementi

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Terpentin (n), Fr. Térébentkhine (f), İng. Turpentine. Değişik çam (Pınus) türlerinin gövdesine yapılan yaralamalar neticesinde elde edilen bir reçineli ürün. Türkiye’de kızılçam (P.brutia) ve […]

Görsel Yok

Tereyağı

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Butter (f), Fr. Beurre (m), İng. Butter. Sütün yayıklanmasıyla elde edilen yağ. Elde ediliş şekillerine göre köy tereyağları, süthâne tereyağları ve pastörize tereyağları olarak […]

Görsel Yok

Tereyağı Ağacı

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Butterbaum (m), Fr. Arbre (m) à beurre, İng. Indian butter tree. Familyası: Defnegiller (Lauraceae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Akdeniz bölgesinde yetiştirilir. 10 m kadar yükseklikte […]

Terkos Gölü

19 Aralık 2021 admin 0

İstanbul’un su ihtiyacını karşılayan göllerden. Marmara Bölgesinin Trakya kesiminde İstanbul’un 50 km kuzeybatısında, Karaburun’un gerisinde bulunmaktadır. Göle, Durusu Gölü de denilmektedir. Kenarları girintili çıkıntılı olan […]

Görsel Yok

Terleme

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Transpiration (f), Fr. Transpiration (f), İng. Transpiration. Bitkilerin suyu buhar hâlinde dışarı atmaları. Terleme, bitkilerde gaz alış verişine yarayan aralıklar (stomalar) ve kütikula yoluyla […]

Görsel Yok

Terlemek (tıp)

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Schwitzen, Fr. Suer; transpirer, İng. To sweat, to perspire. Vücuttaki ter bezleri tarafından özel bir vücut sıvısının ifraz olunması. Ter bezleri sâdece memelilerde bulunur. […]

Görsel Yok

Terliksi Hayvan (Paramaecium)

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Paramaecium (n), Fr. Paramécie (f), İng. Paramecium. Familyası: Paramesyumgiller (Paramaeciidae). Yaşadığı yerler: Tatlı ve acı sularda serbest hâlde yaşarlar. Özellikleri: Vücutları kirpiklerle bezenmiş bir […]

Görsel Yok

Termitler (İsoptera)

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Termiten (pl.), Fr. Isoptères (pl.), termites, İng.White-ants. Familyası: Termitler (Termitidae). Yaşadığı yerler: Sıcak ve ılık memleketlerde, yer altı yuvalarında. Özellikleri: Selilözlü (ağaç özü) maddelerle […]

Görsel Yok

Termodinamik

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Thermodynamik, Wärmekraftlehre (f), Fr. Thermodynamique (f), İng. Thermodynamics. Enerji ve enerji dönüşümlerini, entropiyi ve burada maddenin fizikî özellikleri arasındaki bağıntıları inceleyen bir ilim. Termodinamik […]

Görsel Yok

Termoelektrik

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Thermoelektrizität (f), Fr. Thermoélectricité (f), İng. Thermoelectricity. Sıvı ve katı maddelerdeki ısı farklılıkları ve elektrik akımlarının sebeplerini inceleyen bir bilim dalı. Özellikle elektriğin ısıya […]

Görsel Yok

Termometre

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Thermometer (n), Wärmemesser (m), Fr. Thermomètre (m), İng. Thermometer. Sıcaklık ölçen âlet. Termometrelerin çalışma prensibi, pekçok maddenin sıcaklıkla genleşmesi esâsına dayanmaktadır. En sık rastlananı […]

Görsel Yok

Termos

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Thermosflasche (f), Fr. Thermos (f), İng. Thermos flask. Vakumla sarılmış sıcak veya soğuk suların sıcaklığını korumak için kullanılan kap. 1892’de bir İngiliz kimyâcısı tarafından […]

Görsel Yok

Termosifon

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Warmuasserspeicher (m), Warmwasserheizung (f), Fr. Thermosiphon (m), İng. Thermosyphon (e). Isıtılan bir sıvının tabii konveksiyon ısı iletim metoduyla bir yerden diğer yere naklini sağlayan […]

Görsel Yok

Termostat

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Thermostat (m), Kanter, Fr.Thermostat (m), İng. Thermostat. Sıcaklığı istenen ölçüde sâbit tutabilen bir tür kontrol sistemi. Sıcaklıktaki değişim, termostattaki duyarlı bir parçaya tesir ederek […]

Görsel Yok

Tersane

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Werft (f), Marinearsenal (n), Fr. Arsenal (m), İng. Dockyard, maritime arsenal. Gemi inşâ ve bakımının yapılması için gerekli teknik, lojistik imkânlara sâhip olan ve […]

Görsel Yok

Tersâne-i Hümâyun

19 Ocak 2021 admin 0

Osmanlı Devletinin İstanbul’daki tersâneleri. Haliç veya Kasımpaşa Tersânesi de denir. Günümüzde de burada küçük bir tersâne vardır. Tersâne-i Hümâyun, Osmanlı Devletinin Akdenize hâkim olduğu birkaç […]

Görsel Yok

TERZİ BABA – Hayyât Vehbî

11 Mayıs 2020 admin 0

Anadolu’da yetişen evliyânın büyüklerinden. İsmi Muhammed Vehbî’dir. Hayyât Vehbî ve Terzi Baba diye meşhurdur. 1780 (H. 1195) senesinde doğdu. Osmanlı Müellifleri, Sefînet-ül-Evliyâ, Esmâ-ül-Müellifîn adlı eserlerde […]

Görsel Yok

Terzi Kuşu (Cisticola cisticola)

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Europäischer Zistensänger (m), Fr. Cisticole d’Europe (m), İng. Fan-tailed warbler. Familyası: Öteğengiller (Sylviidae). Yaşadığı yerler: Avrupa, Asya ve Afrika’nın ormanlık bölgelerinde. Özellikleri: Yaşadığı ağacın […]

Görsel Yok

Terzi ve Terzilik

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Schneider (-in f) (m), und Schneider-ge-werbe, -handwerk n, -kunst (f), Fr. Tailleur (m), et métier (m), de tailleur, couture, İng. Tailor, dressmaker and tailoring, […]

Görsel Yok

Tesbih

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Gebetskette (f), Fr. Chapelet (m), İng. Prayer beads. Allahü teâlâyı kemal, üstünlük sıfatlarıyla sıfatlandırıp, O’na layık olmayan bütün noksan sıfatlardan uzak kılmayı ifâde eden […]

Görsel Yok

Tesbih Ağacı (Styrax officinalis)

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Zedrach (m), Fr. Melia (m), İng. Bead tree. Familyası: Tesbihağacıgiller (Styracaceal). Türkiye’de yetiştiği yerler: Batı ve Güney Anadolu. 2-5 metre yüksekliğinde, kışın yapraklarını döken […]

Görsel Yok

Tesbihböceği (Armadillidium)

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Rollassel (f), Fr. Cloporte (m), İng. Wood-Louse. Familyası: Tesbihböcekleri (Oniscidae). Yaşadığı yerler: Nemli yerlerde, bodrumlarda, taş ve dökülmüş yaprakların altında bol rastlanırlar. Özellikleri: Vücûdu […]

Görsel Yok

Tesettür

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Sich-Bedecken (n); Verschleirung (f), Fr. Se couvrir; se voiller, İng. To conceal oneself; to veil oneself. Örtünme, giyinme. Arapça “setr” kelimesinden türeyen tesettür, lügatta […]

Görsel Yok

Teşhis

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Diagnose (f), Fr. Diagnose (f), İng. Diagnosis. Hekimin hastalığın tespiti için hastaya yaklaşıp, onu dinleyerek ve muâyene ederek, gerekirse laboratuar tetkiklerinin yardımıyla bunları sentez […]

Görsel Yok

Teşrifâtçılık

19 Ocak 2021 admin 0

Osmanlı Devletinde çeşitli merâsimler esnâsında, protokol işlerinin görülmesi. Teşrifât, resmî günlerde devlet rical ve memurlarının bulunacakları sıra ve sınıflar demektir. Arapça teşrifin çoğuludur. Günümüzde protokol […]

Görsel Yok

Test

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Test (m), Eignungsprûfung (f), Fr. Test (m), İng. Test. Önceden hazırlanmış bâzı şartlar altında bir kişi veya grubun belli bir işi yapması veya problemi […]

Görsel Yok

Testerebalığı (Pristis pristis)

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Sägefisch (m), Fr. Poisson-scie (m), İng. Sawfish. Familyası: Testerebalığıgiller (Pristidae). Yaşadığı yerler: Bütün sıcak denizlerde. Atlantik ve Akdeniz’de boldur. Özellikleri: Burnu uzamış ve kenarları […]

Görsel Yok

Testi

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Tonkrug (m), Fr. Alcarazas (m), Cruche (f), İng. Pitcher, earthenware jug. Kil cinsi topraktan meydana gelen balçık çamurdan yapılan, geniş gövdeli, dar ağızlı, kulplu […]

Görsel Yok

Tetanos

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Tetanus, Starrkramp (f.) (m.), Fr. Tetanos (m), İng. Tetanus. Yaralanma ile doku arasına girerek yerleşen. Clostridium tetani adı verilen tetanos mikrobunun yapmış olduğu özel […]

Görsel Yok

Tetrasiklin

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Tetracycline (f), Fr. Tétracycline (f), İng. Tetracycline. Streptomyces Rimosus’tan elde edilen bir antibiyotik. Chase Phpızer ve arkadaşları tarafından Amerika’da 1950 yıllarında bulundu. C22H24N2O92H2O olan […]

Görsel Yok

Tevâzu

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Bescheidenheit (f), Fr. Humilité, modestie (f), İng. Humility, modesty. İslâm ahlâkında güzel huy olarak bildirilen hasletlerden biri. Büyüklük göstermemek, kibirlenmemek, alçak gönüllü olmak. Tevâzu, […]

Görsel Yok

Tevekkül

19 Ocak 2021 admin 0

Dînimizde Müslümanların, bütün işlerinde Allahü teâlâyı vekil etmeleri; bir işe başlarken sebeplere yapıştıktan sonra Allahü teâlâya güvenmeleri; bütün işlerini Allahü teâlâya ısmarlamaları; kalben O’na îtimât […]

Görsel Yok

Tevessül

19 Ocak 2021 admin 0

Allahü teâlânın sevdiklerini araya koyarak; onların hatırı, hürmeti için, diyerek duâ etmek. Buna istigâse, yâni yardım istemek de denir. Tevessülün lügat mânâsı; bir şeyi, bir […]

Görsel Yok

Tevfik Fikret

19 Ocak 2021 admin 0

Servet-i fünun devri şâiri. 1867 yılında İstanbul’da doğdu. Asıl adı Mehmed Tevfik’tir. Babası Çankırılı Hüseyin Efendi, annesi Sakızlı bir âilenin kızı olan H. Refia Hanımdır. […]

Görsel Yok

Tevfik Rüştü Aras

19 Ocak 2021 admin 0

Türk siyâset adamı ve diplomat. 1883’te Çanakkale’de doğdu. İlk ve Orta öğrenimden sonra Beyrut Tıbbiyesini bitirdi. İzmir, Selânik ve İstanbul’da askerî hekimlik yaptı. İttihat ve […]

Görsel Yok

Tevkif (Tutuklama)

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Verhaftung, Festnahme (f), Fr. Arrestation (f), İng. Detention, custody; arrest. Durdurma, alıkoyma, hapsetme, tutma ve tutuklama. Bir kişiyi görüldüğü suçla ilgili tutuklama. Hürriyetin zorla […]

Görsel Yok

Tevrât

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Thora (f), Pentateuch (m); Altes Testament (n), Fr. Thora (f), Pentateuque (m), l’Ancien Testament (m), İng. Torah, The Pantateuch; the old Testament. Allahü teâlâ […]

Görsel Yok

Teyemmüm

19 Ocak 2021 admin 0

Dînimizde bildirilen namaz ve gusül abdesti alma şekillerinden biri. Teyemmüm, lügatta “kastetmek, niyet etmek” demektir. Dînimizde teyemmüm, suyun bulunmadığı veya kullanılmasının mümkün olmadığı durumlarda toprak […]

Görsel Yok

Teyp

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Tonband (n), Fr. Magnétophone (m), İng. Tape recorder. Sesi manyetik işlemlerle önce elektrik sinyalleri hâline çevirerek saklayan, gerektiği vakit elektrik sinyallerini ses hâline geri […]

Görsel Yok

Tezkire

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. 1. Biographienwerk (n), 2. Vermer (m), 3. Bescheinigung, Schein (m), Fr. 1. Livre (m) de biographies, 2. Billet (m), 3. Permis (m), officiel, İng. […]

Görsel Yok

Tibet

19 Ocak 2021 admin 0

Çin’in kendi kendini idâre eden yüksek ve geniş bir alanı. “Dünyânın Çatısı” ve “Kar Ülkesi” gibi kendine has isimleri olan bu bölge asırlar boyunca etrâfını […]

Görsel Yok

Ticâniyye

19 Ocak 2021 admin 0

Ebü’l-Abbâs Ahmed bin Muhammed et-Ticânî’nin tasavvufta tâkip ettiği yol, tarikat. Halvetiyye yolunun kollarından olan Ticâniyye, Kuzey Afrika’da yayılmıştır. Ebü’l-Abbas Ahmed bin Muhammed’in dedelerinden Seyyid Muhammed, […]

Görsel Yok

Ticâret

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Handel (m), Fr. Commerce (m), İng. Trade, commerce. Kazanç gâyesiyle yapılan alım-satım faaliyeti. İktisâdî malların elden ele geçerek sâhip değiştirmesidir. Geniş anlamda ticâret, parayla […]

Görsel Yok

Tifo

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Typhus (m), Fr. Fièvre (f) typhoide, typhoide (f), İng. Typhoid fever, typhoid. Salmonella typhosa adı verilen bir mikrop tarafından meydana getirilen, ağız yolundan besin […]

Görsel Yok

Tilki (Vulpes vulpes= Canis vulpes)

21 Ocak 2021 admin 0

Alm. Fuchs (m), Fr. Renard (m), İng. Fox. Familyası: Köpekgiller (Canidae). Yaşadığı yerler: Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika’da. Amerika kıtasında yaşayan türleri de vardır. Özellikleri: […]

Görsel Yok

Timar

21 Ocak 2021 admin 0

Osmanlı Devletinin; geçimlerine ve hizmetlerine âit masrafları karşılamak üzere bir kısım asker ve memurlara, muayyen bölgelerde, kendi nâm ve hesaplarına tahsil selâhiyetiyle birlikte tahsis etmiş […]

Görsel Yok

Timsah (Crocodilus)

21 Ocak 2021 admin 0

Alm. Panzerechte, Fr. Crocodile, İng. Crocodile. Familyası: Timsahgiller (Crocodilidae). Yaşadığı yerler: Sıcak bölgelerde bataklıklar ve su kenarlarında. Özellikleri: Yapısı kertenkeleyi andırır. Vücûdu kemiksi pullarla örtülüdür. […]

Görsel Yok

Timurlular

21 Ocak 2021 admin 0

Orta Asya ve İran’da büyük bir İslâm devleti kuran hânedânlık. Dünyânın en büyük hükümdarlarından Tîmûr Han tarafından 1370’te kuruldu. Mâverâünnehr ve İran dâhil Çin ve […]

Görsel Yok

Timus

21 Ocak 2021 admin 0

Alm. Thymusdrüse (f), Fr. Thymus (m), İng. Thymus thymus gland. Kalbin üstünde göğüs kemiğinin arkasında bulunan bir iç salgı bezi. Yeni doğmuş çocuklarda nispeten büyük […]

Görsel Yok

Tindal Olayı

21 Ocak 2021 admin 0

Alm. Tyndalleffekt (m), Fr. Effet (m) Tyndall, İng. Tyndall phenomenon. Işığın küçük tânecikler yüzeyinde yana doğru dağılması (yayılması). Tyndall, göğün mavililiğinin sebebini araştırırken, bu rengin […]

Görsel Yok

Tirmizî

21 Ocak 2021 admin 0

Büyük hadis âlimlerinden. Kütüb-i Sitte denilen meşhur altı hadis kitabından olan Sünen-i Tirmizî adıyla meşhur hadis kitabının yazarıdır. İsmi, Muhammed bin Îsâ Tirmizî, künyesi Ebû […]

Görsel Yok

Tiroid Bezi

21 Ocak 2021 admin 0

Alm. Schildrüse (f), Fr. (Glande) tyroide (f), İng. Thyroid (gland). Gırtlağın ön ve alt kısmında, îmân tahtasının hemen üstünde yer alan bir iç salgı bezi. […]

Görsel Yok

Tirsi Balığı

21 Ocak 2021 admin 0

Alm. Alse, Maifisch (f), Fr. Alose (f), İng. Shad. Familyası: Hamsigiller (Clupeidae). Yaşadığı yerler: Avrupa kıyılarındaki denizlerde. Özellikleri: 60 cm uzunlukta, 1,5-2,5 kg ağırlıktadır. Yumurtlamak […]

Görsel Yok

Tiryâki Hasan Paşa

21 Ocak 2021 admin 0

Kanije savunmasıyla meşhur, mücâhid Osmanlı kumandanı. 1530 senesinde doğdu. Enderunda yetiştikten sonra, Sultan Üçüncü Murâd’ın şehzâdeliğinde Manisa’ya gönderildi. Onun baş muhasipliğini yaptı. Sultan Üçüncü Murâd […]

Görsel Yok

Titanik Fâciası

21 Ocak 2021 admin 0

İngiliz White Star Line denizcilik şirketine ait lüks donanımlı Titanic yolcu gemisinin 14-15 Nisan 1912 tarihinde Atlas Okyanusunda batması neticesinde meydana gelen fâcia. Devrinin en […]

Görsel Yok

Tıp

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Medizin (f), Fr. Médecine (f), İng. Medicine. İnsanları hastalıklara karşı korumaya, hastaların acılarını dindirmeye, hastalıklarını iyi etmeye çalışan bilim dalı. Allahü teâlâ kimi peygamberlere […]

Görsel Yok

Tırnak

19 Ocak 2021 admin 0

Alm. Nagel (m), Fr. Ongle (m), İng. Nail. El ve ayak parmaklarının ucunda yer alan oval şekilli, sert, hafifçe eğri, parlak, yarı saydam boynuzsu yapı. […]

Görsel Yok

Tuğla

11 Mayıs 2020 admin 0

Alm. Ziegel (-stein) (m), Fr. Brique (f), İng. Brick. Kil ağırlıklı bir çeşit toprağın dikdörtgenler prizması bloklar şeklinde kalıplanıp pişirilmesiyle yapılan yapı malzemesi. Ucuz ve […]

Turgut Reis

13 Mayıs 2020 admin 0

Büyük Türk denizcisi. Trablusgarp fâtihi. Osmanlı Devletinin Menteşe (Muğla) Sancağına bağlı Saravuloz köyünde tahminen 1485 yılında doğdu. 23 Haziran 1565 te vefat etti. Veli isminde […]

Görsel Yok

Tutkal

7 Mayıs 2021 admin 0

Alm. Leim (m), Fr. Colle (f), (forte), İng. Glue. Hayvan kemiği ve derisinden yapılan, koyu mor, kahverengi renk tonunda, suda çözdükten sonra kullanılan jelatinsi bir […]

Görsel Yok

Ubeydullah-ı Ahrâr

23 Şubat 2020 admin 0

Evliyânın büyüklerinden. İnsanların îtikâd, ibâdet ve ahlâk husûsunda doğruyu öğrenip yapmalarını sağlayan, Allahü teâlânın rızâsına kavuşturmak için rehberlik eden ve kendilerine Silsile-i aliyye denilen İslâm […]

Übeyy bin Ka’b

23 Şubat 2020 admin 0

Eshâb-ı kirâmdan. Hazrec kabîlesinin Hudeyle kolundandır. Doğum târihi bilinmemektedir. 656 (H. 35) senesinde Medîne’de vefât etti. Annesi Neccâr hânedânından Süheyl’dir. Hazret-i Übeyy, İslâmiyet’in Medîne taraflarında […]

Uhud Harbi (3/625)

17 Mayıs 2020 admin 0

İslâm târihinde Müslümanların, İslâm dînini kabul etmeyen Mekkeli müşriklerle yaptıkları ikinci büyük savaş. Hicretin üçüncü yılında (M. 625) Medîne’ye bir saat uzaklıkta Uhud Dağının eteklerinde […]

Görsel Yok

Uluğ Bey

20 Nisan 2022 admin 0

On beşinci yüzyılda yetişmiş Müslüman-Türk astronomi âlimi, Semerkant sultânı. İsmi, Muhammed Taragay bin Muinüddîn Şahruh Bahadır Mirza’dır. Güney Âzerbaycan’daki Sultaniyye şehrinde 22 Mart 1394 târihinde doğdu. Emir Tîmûr‘un […]

Uranüs

25 Şubat 2020 admin 0

Alm. Uranus (m), Fr. Uranus (f), İng. Uranus. Güneş sistemini meydana getiren gezegenlerden biri. Güneş sisteminin üçüncü büyük gezegenidir. Güneş merkez alınarak yapılan sıralamada Satürn’le […]

Görsel Yok

Urve bin Zübeyr

21 Ağustos 2024 admin 0

Tâbiînden, yâni Peygamber efendimizin “sallallahü aleyhi ve sellem” Eshâbını gören büyüklerden. Medîne’de bulunan ve kendilerine Fukahâ-i Seb’a adı verilen yedi büyük âlimden biridir. İsmi, Urve […]

Görsel Yok

Uzeyr Aleyhisselâm

9 Ocak 2020 admin 0

İsrâiloğullarına gönderilen peygamberlerden veya velîlerden. İsmi; Kur’ân-ı kerîmde bildirilmiş olup, peygamber olup olmadığı açıkça bildirilmemiştir. Babasının ismi Şureyha olup Hârun aleyhisselâmın neslindendir. İsrâiloğullarını Tevrât’ın hükümlerine […]

image_pdfimage_print