On sekizinci yüzyılda Kuzey Afrika’da yetişen hadis ve Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerinden.
İsmi Muhammed bin Tayyib’dir. Taflâtî diye de tanınmıştır. Fas taraflarında doğdu. Doğum târihi bilinmemektedir. 1777 (H.1119) senesinde Kudüs’te vefât etti.
Küçük yaştan îtibâren ilim öğrenmeye başlayan Muhammed Taflâtî sekiz yaşındayken Kur’ân-ı kerîmi ve muhtelif ilimlere dâir metinleri babasının yanında ezberledi. Ecrümiye adlı kırâat kitabını okudu. Şeyh Muhammed Sa’dî Cezâirî’den Sünûsiyye isimli kitabı okudu. Daha sonra ilim tahsili için Trablusgarb’a gitti. Oradan da deniz yoluyla Mısır’a geçti. Burada iki sene dokuz ay kadar kalıp ilimle meşgul oldu. Mısır’ın ileri gelen âlimlerinden ders aldı. Annesini ziyâret etmek üzere memleketine giderken Fransızlar tarafından esir edilerek Malta Adasına götürüldü. O zamanlar İslâmiyetin ve Müslümanlığın düşmanlığını yapanların mühim bir merkezi olan Malta’da Hıristiyan papazlarla uzun münâzaralarda bulundu. Papazlar, Muhammed Taflâtî’nin ilmi ve sözleri karşısında susmak zorunda kaldılar.
Papazların; Îsâ aleyhisselâm, İslâmiyet, Kur’ân-ı kerîm ve muhtelif mevzûlardaki yanlış fikirlerine sağlam ve delilli cevaplar veren Muhammed Taflâtî’nin o zamanki yaşı on dokuzdu. Papazlardan biri ona:
“Sen bu kadar bilgiyi nereden öğrendin?” diye sordu.
Taflâtî; “Senin bana sorduğun bütün sualler bizim başlangıçta öğrendiğimiz bilgilerdir. Eğer size derin, ince ve yüksek bilgilerden bahsetmiş olsaydım, hayretler içinde kalırdınız.” dedi.
Taflâtî’nin şöhreti papazlar ve Malta’nın ileri gelenleri arasında da yayıldı. Bir gece esirlikten kurtulacağına dâir bir rüyâ gördü. Ertesi gün bir gemiyle İskenderiye’ye gitme imkânı buldu. Oradan Mısır’a geçti. Mısır’da kaldığı müddet içinde birkaç defâ Hicâz’a gitti. Yemen, Amman, Basra, Haleb ve Dımaşk’ta ilim öğrendi. Bu ilmî seferleri sırasında Şemsüddîn Muhammed bin Sâlim Hafnî, Yûsuf Hafnî, Şeyh Ahmed Mevlevî, Şeyh Muhammed Belîdî, Şeyh Ahmed Cevherî, Şeyh Ahmed İşbilî, Şeyh Ahmed Dimenhûrî ve daha birçok âlimden ders aldı. En sonunda Kudüs’e gelerek oraya yerleşti. Hanefî mezhebi kâdılığı yaptı 1777 senesi Zilkâde ayında Kudüs’te vefât etti. Orada defnedildi.
Muhammed Taflâtî’nin manzum nesir ve muhtelif ilimlere dâir seksene yakın kitap ve risâlesi vardır.
Bir yanıt bırakın