Alm. Zirkues (m), Fr. Cirque (m), İng. Circus.
İnsanlar tarafından eğitilmiş hayvanlara yaptırılan çeşitli akrobasi numaralarının yapıldığı özel hazırlanmış yerler. Kenarları yüksek, ortası çukur yuvarlak meydanlar ile kenarları yarım dâire şeklinde dik buzullarla oyuk hâline gelmiş yerlere de “sirk” ismi verilmektedir. Herkesin girip çıkması ve faydalanması serbest olan kum pistlerine de “sirk” denir.
Sirkin târihi M.Ö. yaşamış eski Roma krallıklarına kadar varmaktadır. İlk sirk oyunları Romulus isminde bir Romalı tarafından ortaya çıkarıldığı ve geliştirildiği, daha sonra Fransa’ya geçtiği burada yapılan arkeolojik kazılardan anlaşılmıştır. On sekizinci yüzyılın yarısından sonra sirk gösterileri İngiltere’de kendini gösterdi. Bugünkü modern sirk gösterilerinin temeli bir İngiliz süvâri subayının gösterileriyle atılmış oldu.
Çevrenin ilgisini çeken bu tür gösteriler, Amerika ve diğer Avrupa ülkelerinde yayıldı. Yirminci yüzyılda ise çeşitli yenilikler içerisine giren sirkler, sevilen eğlence yerleri hâlini aldı.
Sirkin ilk çıktığı devirle bugünkü modern durumu arasında çok büyük farklar vardır. Önceleri sirklerde araba yarışları, hayvan dövüşleri ve çeşitli komik gösteriler sergilenirdi. Bu gösteriler tamâmen açık havada eni dar, boyu uzun ve etrâfı yüksek vâdilerde yapılırdı. Gösteriler herkes tarafından rahatlıkla seyredilirdi. Sirkler zamanla gezici hâle geldi. Gösteriler büyük çadırlarda yapılmaya başlandı. Gösteri sayısı ve cinsleri de değişti.
Sirkin ilk çıktığı târihlerde araba yarışları, hayvan dövüşleri, truva oyunları, atlı ve yaya saldırıları, gemi dövüşleri, av oyunları vb. gibi gösteriler sergilenirdi. Sirklerin çocuklara da gösterilmeye başlanması ile, bu çeşit gösteriler de ortadan kalktı. Bunların yerini modern sirk oyunları denilen köpek ve ayıların dansları, maymunların bisiklete binmesi, atların hep birden seyircileri selâmlaması, fillerin dansı, yırtıcı hayvanlardan arslan ve kaplanların insanlarla şakalaşması gibi gösteriler daha çok tutuldu. Bunlarla birlikte zamânımıza kadar gelen erkek ve kadın cambazların ortaya koydukları akrobasi hareketler de sirk çadırlarında yer aldı.
Sirk idâre etmek ve devam ettirmek çok zor bir meslek dalıdır. Zahmetli bir iştir. Bu işle uğraşanlar çok küçük yaşta çalışmalara katılarak zamanla ustalaşırlar.
Bir yanıt bırakın