Alm. Abkürzungen (P), Fr. Abbreviations, İng. Abbreviations. Yazma kolaylığı sağlamak, yazıdan ve yerden tasarruf etmek gâyesiyle kelime veya cümleler yerine kullanılan harfler veya kısa yazılışlar. Çok eski çağlara giden kısaltmalar, günümüze mâdenî paralardan ve yazılardan gelmiştir.
Papirus ve parşömenin gelişmesiyle, yazı da ilerlemiş ve kısaltmalar elde kopya edilmede zamandan tasarruf için kullanılmıştır. Günümüzde bilim, teknoloji ve iş hayatının gelişmesi çok farklı kısaltmaların doğmasına yol açmıştır. Fizik ve matematik gibi bâzı alanlarda haflerden farklı olarak çeşitli semboller kısaltmalar için kullanılmıştır.
Önemli bâzı kısaltmalar ve mânâları:
| A. | Alay (Askerî terim), Angstrom |
| AA | Anadolu Ajansı |
| AAL | American Air Lines (Amerikan Hava Yolları) |
| ABD | Amerika Birleşik Devletleri (USA) |
| AGİK | Avrupa Güvenliği ve İşbirliği Konferansı |
| Adr. | Adres |
| Alb. | Albay |
| AMAT | American Mission for Aid to Turkey (Amerika’dan Türkiye’ye Yardım Kurulu) |
| Amp. | Amper |
| ANAP | Anavatan Partisi |
| a.s. | Aleyhisselâm (Allah’ın selâmı onun üzerine olsun) |
| Ank. | Ankara |
| AP | Adalet Partisi, Associated Press (Amerikan Haberler Ajansı) |
| Apt. | Apartman |
| Ar.Gör. | AraştırmaGörevlisi |
| As. | Asker, askerî, askerlik (Askerî terim) Asistan |
| Astsb. | Astsubay |
| AŞ,A.Ş. | Anonim Şirketi |
| Atğm. | Asteğmen |
| Atm. | Atmosfer |
| AÜ | Ankara Üniversitesi |
| BAC, B. A.C. | Birleşik Arap Cumhuriyeti |
| BBC, B. B.C. | British Broadcasting Coorparation (İngiliz Radyosu) |
| Bçvş. | Başçavuş |
| BEA | British European Airways (İngiliz Avrupa Hova Yolları) |
| BJK, B.J.K. | Beşiktaş Jimnastik Kulübü |
| Bkz. (bkz.) | Bakınız |
| Bl. | Bölük (Askerî terim) |
| BI.K., Bl.K.lığı | Bölük Komutanı, Bölük Komutanlığı (Askerî terim) |
| Bn. | Bayan |
| Bnb. | Binbaşı |
| Bşk. Bşk.lık | Başkan, Başkanlık |
| Bş. Öğ. | Başöğretmen |
| Bştbp. | Baştabip |
| Bul. | Bulvar |
| BÜ | Boğaziçi Üniversitesi |
| Cad. | Caddesi |
| C.C. | Celle Celâlühü (Uludur, Yücedir.) |
| CHP, C.H.P. | Cumhuriyet Halk Partisi |
| CIA, C.I. A. | Central Intelligance Agency (ABD Merkezî Haberalma Teşkilâtı) |
| C.G.S. | Santimetre, gram, saniye birim sistemi |
| CIF, c.i.f. | Mâliyet, sigorta, navlun (Cost. in surarance, freight) |
| cm. | Santimetre |
| Cmh. Bşk. | Cumhurbaşkanı |
| ÇEK, Ç. E.K. | Çocuk Esirgeme Kurumu |
| Çev. | Çeviri, çeviren |
| ÇNAEM | Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi |
| Çvş. | Çavuş |
| d. | Dakika |
| DDT | Dichlor-Diphenyl-Trichlor-aethan (Pire, sinek vb. yok etme ilâcı) |
| DHMİ | Devlet Hava Meydanları İşletmesi |
| Dipl. | Diploma, Diplomalı |
| DM | Deutsche Mark (Alman Markı) |
| DMO | Devlet Malzeme Ofisi |
| DNA | Deoksiribo Nükleik Asit |
| Doç. | Doçent |
| DPT | Devlet Planlama Teşkilâtı |
| Dr. | Doktor |
| DSİ | Devlet Su İşleri |
| DTCF, D.T.C.F. | Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi |
| Dz. Ataş. | Deniz Ataşesi |
| Dz. HO | Deniz Harp Okulu |
| Dz. K. | Deniz Komutanı |
| Dz. Kuv. | Deniz Kuvvetleri |
| E | East, Est (Doğu) |
| EBK | Et ve Balık Kurumu |
| Ecz. | Eczane |
| Ed. F. | Edebiyat Fakültesi |
| Ef. | Efendi, Efrat (As.) |
| EFTA | European Free Trade Association (Avrupa Serbest Ticaret Ortaklığı) |
| EGO, E.G.O. | Elektrik Gaz Otobüs İşletmeleri (Ankara Belediyesi) |
| EKG | Elektrokardiyografi |
| EOKA | Ethnike Organosis Kypriotikes Apelentberoseos (Kıbrıs’ta Rum Çete Örgütü) |
| ESHOT | Elektrik Su Havagazı Otobüs Tramvay İşletmeleri (İzmir Belediyesi) |
| FAO | Food and Agriculture Organization (Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü) (Roma’da) |
| FB., F. B. | Fenerbahçe Spor Kulübü |
| FBI | Federal Bureau of Investigation (Amerikan Millî Emniyeti) |
| FIFA | Federation Internationale de Football Association (Milletlerarası Futbol Federasyonu) |
| FIS | Federation Internationale de Ski: (Milletlerarası Kayakçılar Federasyonu) |
| FKB | Fizik, Kimya, Biyoloji |
| FOA | Froeign Operations Administration (Amerika’nın yabancı devletlere yardım fonu) |
| Gal. | Galon |
| Gmr. | Gümrük |
| Gn. Kur. | Genel Kurmay |
| Gön. | Gönderen |
| g. | Gram |
| Gram. | Gramer Dilbilgisi |
| GS., G.S. | Galatasaray Spor Kulübü |
| H. | Hidrojen, Hicrî |
| HO, H.O. | Harp Okulu |
| HP | Beygirgücü |
| Hrk. Bşk., Bşk.lığı | Harekât Başkanı, Başkanlığı |
| Hrp. T. D. Bşk., Bşk.lığı | Harp Tarihi Dairesi Başkanı, Başkanlığı |
| Hst. | Hastâne |
| Hst. Bş. Hek. | Hastane Başhekimi,Başhekimliği |
| Hv. | Hava |
| Hv. Kuv. | Hava Kuvvetleri |
| Hz. | Hazret veya hazretleri |
| ICAO | International Civil Avation Organization (Milletlerarası Sivil Havacılık Teşkilâtı) |
| IMCO | Inter-Governmental Maritime Consultavive Organization (Milletlerarası Denizcilik Danışma Teşkilâtı) |
| IMF | International Monetary Fund (Milletlerarası Para Fonu) |
| INS | International News Service (Milletlerarası Haber Servisi) |
| IRO | International Refugee Organization (Milletlerarası Mülteci Teşkilâtı) |
| İHA | İhlas Haber Ajansı |
| İÜ | İstanbul Üniversitesi |
| İTÜ | İstanbul Teknik Üniversitesi |
| İmp. | İmparator |
| Kd. | Kıdemli |
| kg. | Kilogram |
| Khz. | Kilohertz |
| KİT | Kamu İktisâdî Teşekkülleri |
| KKK | Kara Kuvvetleri Komutanı |
| K. Kuv. | Kara Kuvvetleri |
| Kl. | Kilolitre |
| KLM | Koniklijke Luchtvaart Maatschappij (Hollanda Kraliyet Hava Yolları) |
| km. | Kilometre |
| Koll.Şti. | Kollektif Şirketi |
| Kom. | Komisyon |
| Kom.Şti. | Komandit Şirket |
| Kor. | Kolordu |
| Kora. | Koramiral |
| Korg. | Korgeneral |
| krş | Kuruş, Karşılaştırınız |
| KS, K.S. | Kuddise Sirruh |
| Kur. | Kurmay |
| Kur. Bşk. | Kurmay Başkanı |
| Log. | Logaritma |
| lt. | Litre |
| Ltd. | Limited |
| Ltd. Şti. | Limited Şirketi |
| Lv. | Levazım |
| Lv. Sa. Al. Kom. | Levazım Satım Alma Komisyonu |
| M., MÖ, M.Ö. | Mîlât, Mîlâdî, Mîlâttan önce |
| m., m | Metre |
| mad. | Madde |
| Md. | Müdür |
| M. E. B. | Milli Eğitim Bakanlığı |
| mg. | Miligram |
| MİT | Millî İstihbarat Teşkilâtı |
| mm., | Milimetre |
| MHP | Milliyetçi Hareket Partisi |
| MSP | Millî Selamet Partisi |
| Mrşl. | Mareşal |
| MS, M.S. | Milattan Sonra |
| MTA | Mâden Tetkik Arama (Enstitüsü) |
| MTTB | Millî Türk Talebe Birliği |
| Mu. | Muhabere |
| Müh. | Mühendis |
| Mv. Hast. | Mevkî Hastanesi |
| N | North (Kuzey) |
| NASA | National Aeroautics And Space Administialion (ABD Millî Havacılık ve Feza Dâiresi) |
| NATO | North Atlantic Treaty Organization (Kuzey Atlantik Paktı Teşkilâtı) |
| No. | Numara |
| O.W. | Ouest West: Batı |
| ODTÜ | Orta Doğu Teknik Üniversitesi |
| Onb. | Onbaşı |
| Opr. | Operatör |
| Or. | Oramiral |
| Ora. | Oramiral |
| Ord. | Ordinaryüs |
| Ord. Prof. | Ordinaryüs Profesör |
| Org. | Orgeneral |
| Ort. | Ortaklık |
| Oto. | Otomobil |
| Öğ. | Öğretmen |
| Öğr. | Öğrenci |
| ölm. | Ölüm, Ölümü |
| Ör. | Örnek |
| P. | Polis |
| PK, P.K. | Posta Kutusu |
| Prof. | Profesör |
| Pş. | Paşa |
| PTT | Posta Telgraf Telefon (İdaresi) |
| Rd. | Radar |
| RNA | Ribo Nükleik Asit |
| r. | Yarıçap |
| r.anh, r.anha | Radıyallahü anh, anha (Allah ondan razı olsun) |
| r.aleyh | Rahmetullahi aleyh (Allahü teâlânın rahmeti onun üzerine olsun) |
| S | South (Güney) |
| s. | Sayfa |
| sa. | Saat |
| SABENA | Société Anonyme Belge D’Expolitation da la Navigation Aérienne (Belçika Hava Yolları) |
| s.a.v | Sallallahü aleyhi ve sellem (Ona hayır dualar olsun) |
| Sb. | Subay |
| Sin. | Sinüs |
| SSCB | Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği |
| SEATO | Sout East Asia Treaty Organization (Güneydoğu Asya Antlaşması Teşkilâtı) |
| sm., cm. | Santimetre |
| s. | Saniye |
| Sok. | Sokak |
| SOS, S.S.S. | Save Our Souls (Denizde milletlerarası acele yardım isteme imdat işareti) |
| Şb. | Şube |
| Şrt. | Şirket |
| TAO | Türk Anonim Ortaklığı |
| TASS | Telgrafneo Agenstsvo Soveteskovo Soyuza (Rus Haber Ajansı) |
| TAŞ, T. A.Ş. | Ticaret Anonim Şirketi |
| Tb. | Tabur |
| Tbp. | Tabip |
| TBMM, T. B.M.M. | Türkiye Büyük Millet Meclisi |
| TC | Türkiye Cumhuriyeti |
| TCDD, T.C. D. D. | Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları |
| TCK | Türk Ceza Kânunu |
| Tel. | Telefon |
| Telg. | Telgraf |
| TGRT | Türkiye Gazetesi Radyo Televizyonu |
| Tğm. | Teğmen |
| THA | Türk Haberler Ajansı |
| THK | Türk Hava Kurumu, Türk Hukuk Kurumu |
| THY | Türk Hava Yolları |
| TKİ | Türkiye Kömür İşletmeleri |
| TL | Türk Lirası |
| TMMOB | Türkiye Mühendis ve Mimar Odaları Birliği |
| TMO | Toprak Mahsülleri Ofisi |
| TNT | Trinitrotoluen (Dinamit) |
| TRT | Türkiye Radyo Televizyon Kurumu |
| TPAO | Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı |
| Tug. | Tugay |
| Tuğg. | Tuğgeneral |
| Tümg. | Tümgeneral |
| TV | Televizyon |
| UFO | Unidentified Flying Obsect (Bilinmeyen Uçan Cisim) |
| UNESCO | United Nations Educational Scientific and Cultüral Organization (Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Teşkilâtı) |
| UNİCEF | United Nations International Children’s Emergency Fund (Birleşmiş Milletler MilletlerarasıÇocuklara Acil Yardım Fonu) |
| UP | United Press (Associations) (Amerikan Haberler Ajansı) |
| UPU | Universal Postal Union, Union Postale Universelle (Milletlerarası Posta Birliği) |
| USA | United States of America (Amerika Birleşik Devletleri) |
| Uzm. | Uzman |
| Üçvş. | Üsçavuş |
| Ütğm. | Üsteğmen |
| V | Volt |
| vb. | ve benzeri, ve bunun gibi, ve başkaları |
| vd. | Ve devamı |
| Vet. | Veteriner |
| vs. | ve saire |
| W | West (batı), Watt |
| WB | World Bank (Dünya Bankası) |
| WHO | World Health Organization (Dünya Sağlık Birliği) |
| WHO | Word Meteorological Organization (DünyaMeteoroloji Birliği) |
| Yd. | Yedek |
| Yd. Sb. | Yedek Subay |
| Y. Müh. | Yüksek Mühendis |
| Yb. | Yarbay |
| yy. | Yüzyıl |
| Yzb. | Yüzbaşı |
| Yrd. Doç. | Yardımcı Doçent |
Bir yanıt bırakın