Esmâ-i Hüsnâ

Allahü teâlânın meşhur 99 ismi. Allahü teâlânın isimleri çoktur. Bunlardan doksan dokuzu Kur’ân-ı kerîmde ve hadîs-i şerîflerde bildirildi. Allahü teâlânın isimleri Tevkîfîdir. Yâni, İslâmiyette bildirilen isimleri söylemeye izin verilmiştir. Bunlardan başkasını söylemek yasaklanmıştır. Buna göre Allahü teâlâya “âlim” denir. Fakat, âlim demek olan “fakîh” denmez. Çünkü İslâmiyet Allahü teâlâya fakîh dememiştir.

Kur’ân-ı kerîmde meâlen buyruldu ki: “Allahü teâlânın Esmâ-i Hüsnâsı vardır. O hâlde O’na bunlarla duâ edin.” (A’râf sûresi: 180). İslâm âlimlerinden Kâdı Ebû Bekr Bâkıllânî “rahmetullahi aleyh” buyurdu ki: “Allahü teâlânın sıfatlarına uygun olup, O’na lâyık olmayan mânâların anlaşılmayacağı bilinen kelimeleri, Allahü teâlâya isim olarak söylemek câizdir.” Âlimlerin çoğu ise: “Belli doksan dokuz isimden başkası söylenemez” demişlerdir. Bundan dolayı Allahü teâlâya tanrı demeğe izin yoktur. Yâni tanrı demenin günâh olacağı bildirilmiştir. Allah ismini kullanmak istemeyip, bunun yerine tanrı demek veya doksan dokuz isimden birini bile kullanmak istememek çok büyük ve çirkin suç olacağı bildirilmiştir.

Peygamber efendimiz buyurdu ki: “Muhakkak, Allahü teâlâya mahsûs olan doksan dokuz isim vardır. Her kim bunları okur veya ezberlerse, Cennet’e girer.” Yüce Allah’ın bu doksan dokuz ismi söylenerek duâ edilir. Allah’ı bilmek, isimlerini ve sıfatlarını bilmekle mümkün olacağından, Esmâ-ül-Hüsnâ’yı her Müslümanın öğrenmesi lâzımdır. Bu sûretle O’nun rızâsı kazanılmış olur. Hadîs-i şerîfte bildirilen 99 güzel isim şunlardır:

1) Allah	26) El-Müzill,	51) Eş-Şehîd	76) El-Bâtın,
2) Er-Rahmân	27) Es-Semî’,	52) El-Hakk	77) El-Vâlî
3) Er-Rahîm,	28) El-Basîr,	53) El-Vekîl,	78) El-Müteâlî
4) El-Melik,	29) El-Hakem	54) El-Kaviyy,	79) El-Berr,
5) El-Kuddûs,	30) El-Adl,	55) El-Metîn	80) Et-Tevvâb
6) Es-Selâm,	31) El-Latîf,	56) El-Veliyy	81) El-Müntekım
7) El-Mü’min,	32) El-Habîr,	57) El-Hamîd	82) El-Afüvv
8) El-Müheymin,	33) El-Halîm	58) El-Muhsî	83) Er-Raûf
9) El-Azîz	34) El-Azîm,	59) El-Mübdî	84) Mâlikü’l-Mülk
10) El-Cebbâr,	35) El-Gafûr,	60) El-Muîd	85) Zül-Celâli ve’l-İkrâm
11) El-Mütekebbir	36) Eş-Şekûr,	61) El-Muhyî,	86) El-Muksıt
12) El-Hâlık,	37) El-Aliyy,	62) El-Mümît	87) El-Câmi’,
13) El-Bârî,	38) El-Kebîr	63) El-Hayy	88) El-Ganiyy
14) El-Musavvir,	39) El-Hafîz,	64) El-Kayyûm	89) El-Muğnî
15) El-Gaffâr,	40) El-Mukît,	65) El-Vâcid	90) El-Mâni’
16) El-Kahhâr,	41) El-Hasîb	66) El-Mâcid	91) Ed-Dârr
17) El-Vehhâb,	42) El-Celîl	67) El-Vâhid (El-Ehad)	92) En-Nâfi’,
18) Er-Rezzâk,	43) El-Kerîm	68) Es-Samed	93) En-Nûr,
19) El-Fettâh,	44) Er-Rakîb	69) El-Kadîr,	94) El-Hâdî
20) El-Alîm,	45) El-Mucîb,	70) El-Muktedir,	95) El-Bedî’,
21) El-Kâbıd,	46) El-Vâsi’	71) El-Mukaddim	96) El-Bâkî,
22) El-Bâsıt	47) El-Hakîm	72) El-Muahhir	97) El-Vâris,
23) El-Hâfid,	48) El-Vedûd	73) El-Evvel	98) Er-Reşîd
24) Er-Râfi’	49) El-Mecîd	74) El-Âhir,	99) Es-Sabûr
25) El-Muizz,	50) El-Bâis	75) Ez-Zâhir,

Allahü teâlânın Kur’ân-ı kerîmde bildirdiği doksan dokuz isminden bir çoğu, yaratıcı olduğunu göstermektedir. Meselâ: Mukît, Hâlık, Bârî, Musavvir, Rezzâk, Mübdî, Muîd, Muhyî, Mümît, Kayyûm, Vâlî, Bedî’ isimleri böyledir. Bu on iki isimden meşhur olan Hâlık ismi, “takdir, tâyin edici”, Bâri’ “var edici”, Musavvîr “sûret verici” demektir.

Allahü teâlânın sıfatlarını gösteren Âlim (bilici), Semî’ (işitici), Basîr (gören), Kâdir (gücü yetici, kudretli), Mürîd (dileyici) ve Mütekellim (söyleyici) ve bunlar gibi isimleri insanlar için.

Rahmân, Kuddûs, Müheymin, Hâlık, Kerîm gibi yalnız Allahü teâlâya mahsus isimleri insanlara isim yapmak haramdır, günâhtır. Bunları, Abdül-Kuddûs gibi abd kelimesi ile kullanmak gerekir.

Allahü teâlânın ismini söyleyince, işitince, yazınca, “Sübhânallah, Tebârekallah, Celle Celâlüh, Azze-ismüh, Cellet-Kudretüh veya Teâlâ” gibi saygı sözlerinden birini söylemek, yazmak birincisinde vâcib (lâzım), tekrarında ise müstehâbdır (iyidir). Resûlullah efendimizin ismini işitince salevât söylemek de böyledir.