Ahmed Cevdet Paşa

26 Mayıs 2020 admin 0

Osmanlı Devletinde on dokuzuncu asırda yetişen büyük devlet ve ilim adamı. 27 Mart 1822 (H. 1238)’de Tuna kıyısında bulunan Lofça kasabasında doğdu. Babası Lofça İdare […]

Görsel Yok

Akıncılar

17 Şubat 2020 admin 0

Alm. Pionnier (m), Fr. Pionnier, İng. Pioneer. Osmanlı Devleti askeri teşkilatında sınır bölgelerinde, düşman memleketlerine ani baskınlar tertipleyerek yıpratma harekatında bulunan hafif süvari gruplarına verilen […]

Görsel Yok

Ankara Savaşı

6 Şubat 2020 admin 0

Osmanlı Sultanı Yıldırım Bayezid ile Timur Hanın 1402 yılında Ankara’da yaptıkları savaş. Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezid Han, Anadolu beyliklerini hakimiyeti altına aldığı zaman bu ülkelerin […]

Görsel Yok

Asesler

24 Ağustos 2024 admin 0

Osmanlı Devletinde şehirlerde geceleri dolaşan güvenlik kuvveti. Ases teşkilatı İlhanlılardan Selçuklulara oradan da Osmanlılara geçti. Bu teşkilata İlhanlılar Devletinde “emaret-i ases” denirdi. Osmanlılarda Fatih Sultan […]

Görsel Yok

Aşiret Mektebi

30 Nisan 2021 admin 0

İkinci Abdülhamid Han tarafından 1892’de aşiret çocuklarının eğitimi için İstanbul’da açılan mektep. On sekizinci ve 19. yüzyıllarda batılı büyük devletler imparatorluk dışındaki İslam cemiyetlerini siyasi […]

Görsel Yok

Aziziye Müdafaası

30 Nisan 2021 admin 0

Doksanüç Harbi diye tarihe geçen 1877-1878 Osmanlı-Rus Muharebesinde, Erzurum’daki Aziziye Tabyasında Ruslara karşı gerçekleştirilen müdafaa. 24 Nisan 1877’de Ruslar, Osmanlı Devletine savaş ilan etmişler, batıda […]

Görsel Yok

Eşkinci

10 Şubat 2020 admin 0

Osmanlılarda timarlı sipâhilere ve cepheye çağrılan geri hizmet kıtalarına verilen ad. Osmanlılarda her timarlı sipâhî bir savaş yükümlüsü olduğu için, eşkinci sayılırdı. Eşkincilerin mülk timar […]

Görsel Yok

Estergon’un Fethi

10 Şubat 2020 admin 0

10 Ağustos 1543’te Macar Krallığının en önemli şehrinin Osmanlılar tarafından zabtı. Estergon şehri Budin’in 45 km kuzeybatısında, Tuna kıyısında Vaç dirseğinin kuzeyinde yer almaktadır. Onuncu […]

Görsel Yok

Evlâd-ı Fâtihân

10 Şubat 2020 admin 0

Rumeli’nin fethinden sonra, oralarda yerleşmek üzere Anadolu’nun Müslüman-Türk halkından âileleri ile birlikte gidenlere verilen ad. Osmanlıların Balkan Yarımadasındaki fetihleri netîcesinde orada yerleşmeleriyle, buradaki yörük cemâati […]

Görsel Yok

Evrenosoğulları

10 Şubat 2020 admin 0

Osmanlıların Rumeli’yi fethi sırasında büyük ün yapmış Evrenos Gâzinin kahramanlar yetiştiren âilesi. Bu sülâle ismini; Makedonya’yı Türklere kazandıran, Rumeli’de büyük başarılar gösteren Hacı Evrenos Gâziden […]

Görsel Yok

Eyalet

10 Şubat 2020 admin 0

Osmanlı merkez teşkilâtının dışında, taşrada bulunan ve beylerbeyi tarafından yönetilen en büyük idârî bölge. Osmanlı Devletinde taşra teşkilâtı, aşağıdan yukarıya köy, nâhiye, kazâ, sancak ve […]

Görsel Yok

Ferman

11 Şubat 2020 admin 0

Alm. Ferman (m), Fr. Firman (m), İng. Firman. Pâdişâhların herhangi bir iş hakkında tuğra veya nişanını taşıyan yazılı emri. Ferman; Farsça bir kelimedir. Emir, irâde […]

Görsel Yok

Fetihnâme

11 Şubat 2020 admin 0

Alm. Berich (m) über eine Eroberung, Fr. Messagem de comquéte, İng. Message announcing a conquest. Savaşlar sonunda kazanılan zaferleri, fethedilen yerleri, komşu hükümdârlara, hanlara, prenslere, […]

Görsel Yok

Fetret Devri

11 Şubat 2020 admin 0

Alm. İnterregnum (m.), Fr.İnterrégne (m.), İng. İnterregnum. Yıldırım Bâyezîd’in, Ankara Meydan Savaşında Timur Hana esir düşmesinden sonra dağılan Osmanlı birliğinin, 1413 yılında, Birinci Mehmed Han […]

Harem

5 Mayıs 2021 admin 0

Yabancının girmesine izin verilmeyen yer. Müslümanların evlerinde kadınlara ayrılan kısım. Osmanlı sarayında, pâdişâhın annesinin nezâretinde, sarayın hanım, çocuk ve hizmetçilerinin kaldığı bölüm. İslâmiyetin tesettür emriyle […]

Görsel Yok

Hazîne-i Evrâk

5 Mayıs 2021 admin 0

Osmanlı devlet arşivi. Önceleri sarayda iki evrâk mahzeni vardı. Bunlardan biri Paşakapısı’nda, diğeri de eski Dîvânhâne yeri yakınındaydı. Bütün kânunlar, nizamlar ve mühim emirler âit […]

Görsel Yok

Hazîne-i Hâssa

5 Mayıs 2021 admin 0

Osmanlı pâdişâhlarının şahsî gelir ve giderlerine âit işlere bakan teşkilât. Osmanlı Devleti mâliyesinde iki büyük hazîne vardı. Birincisi bütün devlet gelirlerini toplayıp muayyen kânunlarla mahallerine […]

Görsel Yok

İstanbul’un Fethi

29 Mayıs 2022 admin 0

Osmanlı sultanlarından İkinci Mehmed Hanın 29 Mayıs 1453’te Bizans İmparatorluğunun başşehrini alması. Türk-İslâm mefkûresinde çok önemli bir yer işgâl eden İstanbul’un fethi, İslâmiyetle birlikte ortaya […]

Görsel Yok

Levent

11 Aralık 2019 admin 0

Alm. Marinesoldat (m), Fr. Soldat (m), İng. Marine soldier. Osmanlı donanmasında hizmet gören askerî sınıf. Türkçe, Farsça ve İtalyancada ayrı ayrı mânâlara gelen kelime aslen […]

Görsel Yok

Mâbeyn

11 Aralık 2019 admin 0

Osmanlı saray ve konaklarında haremlik ve selamlık bölümlerini ayıran dâire. Arapçada “iki şeyin arası” mânâsındadır. Sultan İkinci Mahmûd Han devrinden îtibâren sarayların selamlık dâirelerine “Mâbeyn-i […]

Nâkibüleşrâf

26 Şubat 2020 admin 0

İslâm devletlerinde seyyidlerin ve şerîflerin doğum ve vefât kayıtlarını tutan ve işleriyle ilgilenen müessesenin idârecisi. Hazret-i Fâtımâ ile hazret-i Ali’nin evlâdından hazret-i Hüseyin’in soyundan gelenlere […]

Niğbolu Meydan Muharebesi

24 Şubat 2020 admin 0

Niğbolu önünde Osmanlı ve Haçlı orduları arasında 25 Eylül 1396 târihinde yapılan meydan muhârebesi. Osmanlı Devletinin Avrupa kıt’asındaki fetihleri, başta Papa olmak üzere bütün Hıristiyan […]

Osmanlı Devleti

24 Şubat 2020 admin 0

On dördüncü asrın başından yirminci asrın ilk çeyreğine kadar hüküm süren dünyâ târihinde şerefli ve en uzun ömürlü bir hanedânın kurduğu devlet. Asr-ı seâdet ve […]

Preveze Zaferi

21 Eylül 2020 admin 0

Kaptan-ı deryâ Barbaros Hayreddîn Paşanın, Andrea Doria komutasındaki Haçlı donanması ile yaptığı deniz savaşı. 27 Eylül 1538’de Adriyatik Denizinin Arta Körfezi kıyısında Preveze Kalesi önündeki […]

Görsel Yok

Rodos’un Fethi

20 Ocak 2021 admin 0

Kânûnî Sultan Süleymân Hanın, Rodos şövalyelerinin elindeki Rodos ada ve şehrini 29 Aralık 1522’de ele geçirmesi. Anadolu’nun güneybatısında bulunan Rodos Adası, ilk olarak 672 yılında […]

Görsel Yok

Solaklar

13 Şubat 2020 admin 0

Yeniçeri cemâat ortalarından 60,61, 62, 63. ortalara verilen ad. Bunların kumandanı olan dört yayabaşıya “Ser solak” veya “Solakbaşı” denilirdi. Hükümdârın muhâfız bölükleri de bu dört […]

Görsel Yok

Süleyman Paşa

22 Şubat 2020 admin 0

Osmanlı şehzâdesi. Orhan Gâzinin büyük oğlu olup, annesi Nilüfer Hâtundur. İznik (1331) ve İzmit (1337) fetihlerine katıldı. İzmit ve civârı kendisine timar olarak verildi. Fethinde […]

Surre Alayı

13 Şubat 2020 admin 0

Osmanlı pâdişâhlarının her yıl hac mevsiminde Haremeyn-i şerîfeyn ahâlisine, zâhidlere, mukaddes yerlerin ve hac yollarının emniyetini sağlayan Mekke şeriflerine ve Hicaz bölgesinde yaşayanlara gönderdikleri para […]

Görsel Yok

Tersâne-i Hümâyun

19 Ocak 2021 admin 0

Osmanlı Devletinin İstanbul’daki tersâneleri. Haliç veya Kasımpaşa Tersânesi de denir. Günümüzde de burada küçük bir tersâne vardır. Tersâne-i Hümâyun, Osmanlı Devletinin Akdenize hâkim olduğu birkaç […]

Görsel Yok

Teşrifâtçılık

19 Ocak 2021 admin 0

Osmanlı Devletinde çeşitli merâsimler esnâsında, protokol işlerinin görülmesi. Teşrifât, resmî günlerde devlet rical ve memurlarının bulunacakları sıra ve sınıflar demektir. Arapça teşrifin çoğuludur. Günümüzde protokol […]

Görsel Yok

Timar

21 Ocak 2021 admin 0

Osmanlı Devletinin; geçimlerine ve hizmetlerine âit masrafları karşılamak üzere bir kısım asker ve memurlara, muayyen bölgelerde, kendi nâm ve hesaplarına tahsil selâhiyetiyle birlikte tahsis etmiş […]

Görsel Yok

Vâlide Sultan

19 Şubat 2020 admin 0

Osmanlı Devletinde pâdişâh anneleri için kullanılan tâbir. Vâlide sultanların resmî ünvânı Mehd-i ulyâ idi. Vâlide sultan tâbiri ilk defâ Sultan Üçüncü Murâd Han tarafından vâlidesine […]

Görsel Yok

Varna Meydan Muhârebesi

19 Şubat 2020 admin 0

10 Kasım 1444’te Varna’da yapılan Osmanlı-Haçlı muhârebesi. Sultan İkinci Murâd Hanın Rumeli fütûhâtları sonunda Macaristan ve Lehistan ile 12 Temmuz 1444 târihinde imzâlanan Segedin Antlaşması […]

Görsel Yok

Vasfar Antlaşması

19 Şubat 2020 admin 0

Osmanlı-Avusturya Antlaşmalarından. Sultan Dördüncü Mehmed Han (1648-1687) zamânında 1663 Avusturya ve 1664 Alman seferleri üzerine Avusturyalılar sulh istedi. Müzâkereler 29 Temmuz 1664 günü tamamlandı. Antlaşmanın […]

Görsel Yok

Yeniçeriler

21 Şubat 2020 admin 0

Alm. Janitscharen, Fr. Janissaire, İng. The Janissary Corps. Osmanlı Devletinde pâdişâhın şahsına bağlı kapıkulu ocaklarının piyâde sınıfı. Eyâletlerdeki topraklı veya timarlı sipâhilerle diğer eyâlet kuvvetlerinden […]

Yeşil Türbe

21 Şubat 2020 admin 0

Bursa’da Sultan Çelebi Mehmed’in kabrinin bulunduğu meşhur türbe. Sekizgen plânlı ve kubbeli bir yapı olan türbede, Çelebi Sultan Mehmed’den başka kızı Selçuk Hâtun, kardeşleri Hafsa […]

image_pdfimage_print